«عشق و محبت به خد»ا از اوصاف ارزشمندی است که قرآن کریم و روایات اسلامی، آن را به مؤمنان حقیقی نسبت می دهند. در تعالیم اسلامی، خداوند متعال تنها مصداق حقیقی محبت است و دوست داشتن دیگران نیز در راستای محبت خداوند است. محبت به پیامبران الهی، امامان، دانشمندان، رهبران، پرهیزکاران و خویشاوندان، همه در راستای محبت خداوند است، از این رو در قرآن کریم، عشق و محبت به خدا، از نشانه های انسان مؤمن به شمار آمده است: «و من الناس من یتخذ من دون الله اندادا یحبونهم کحب الله والذین آمنوا اشد حبا لله؛ و برخی از مردم معبودهایی غیر از خداوند برمی گزینند و آنها را چون دوستی خدا دوست می دارند، اما کسانی که ایمان آورده اند عشقشان به خدا شدیدتر است»(بقره/۱۶۵) و آن گاه که خداوند از قومی نمونه نام می برد، از نشانه های آنان محبت به خدا را برمی شمارد: «… یحبهم و یحبونه؛ خداوند آنها را دوست می دارد و آنان نیز خداوند را دوست می دارند»(مائده/۵۴). در قرآن کریم، حب الهی معیار ارزشهاست و هر کاری که بر اساس محبت و عشق به خدا صورت گیرد دارای ارزش خواهد بود و مورد مدح و ستایش الهی است. در روایات نیز زیربنای همه ارزشها و نشانه اهل ایمان، عشق به خدا و برای خدا معرفی شده است. روایت شده: روزی رسول خدا (ص) به اصحاب فرمودند: «کدام یک از دستاویزهای ایمان محکم تر است؟ بعضی گفتند: نماز، گروهی گفتند: زکات، عده ای اظهار داشتند: روزه، برخی گفتند: حج و عمره و دسته ای بیان داشتند: جهاد». آن گاه پیامبر اکرم، فرمود: برای هر یک از اینها که گفتید فضیلتی است، ولی پاسخ پرسش من نیست، «اوثق عری الایمان ان تحب فی الله و تبغض فی الله و توالی اولیاء الله و التبری من اعداء الله؛ محکم ترین دستاویزهای ایمان، دوستی برای خدا و دشمنی برای خدا و پیروی اولیای خدا و بیزاری از دشمنان اوست»(۱). امام صادق (ع) می فرمایند: «نشانه ایمان خالص به خداوند این است که خدا در قلب او محبوبتر و دوست داشتنی تر از خودش و پدر و مادر و فرزند و همسر و مالش و از همه مردم باشد»(۲). از این روست که پیامبر اکرم (ص) در مناجات با خدای خویش عرضه می دارد: «اللهم اجعل حبک احب الی من نفسی و اهلی و من الماء البارد؛ بار خدایا، محبت خود را در قلب من از محبت به خودم و خانواده ام و از دوست داشتن آب گوارا و خنک محبوب تر گردان»(۳). محبت خدا در صورتی کارساز است که در مقام عمل نمودار گردد، یعنی محبّ و عاشق واقعی کسی است که اراده و خواست محبوب را بر خواست خویش مقدم بدارد و در مقام اطاعت و پیروی از خدا و رسول خدا و جانشینان آن حضرت برآید: «قل ان کنتم تحبون الله فاتبعونی یحببکم الله؛ بگو اگر خدا را دوست می دارید مرا (پیامبر) پیروی کنید تا خدا شما را دوست بدارد»(آل عمران/۳۱). امام صادق (ع) در پاسخ به پرسش برخی اصحاب مبنی بر اینکه «آیا خداوند ما را به دوستی خویش برگزیده است؟» با اشاره به آیه فوق، فرمودند: «هر کس می خواهد بداند که آیا خداوند او را دوست دارد یا نه، باید به فرمانهای خدا عمل و از ما پیروی کند»(۴). بنابراین هر اندازه عشق و محبت انسان به خدا بیشتر باشد، طاعت و بندگی او نیز بیشتر می شود، درباره پیامبر (ص) می گویند: «پیامبر خاتم پرستنده ترین انسان ها نسبت به خداوند متعال بود، زیرا دوستدارترین آنها نسبت به خدایش بود». امام صادق (ع) می فرمایند: «خدا را نافرمانی می کنی در حالی که اظهار عشق و محبت به او می کنی، این محال است. اگر محبت تو صادقانه بود از او اطاعت می کردی، چرا که دوستدار نسبت به کسی که دوستش می دارد، فرمانبردار است»(۵). مؤمن راستین در همه حال مطیع پروردگار است و در تمام مراحل زندگی به دنبال راهنمایی های اوست و از هر گونه خودمحوری و متابعت نفس و مشتهیات نفسانی اجتناب می ورزد. قرآن کریم می فرماید: «و المؤمنون و المؤمنات بعضهم اولیاء بعض یامرون بالمعروف و ینهون عن المنکر و یقیمون الصلوه و یؤتون الزکوه و یطیعون الله و رسوله اولئک سیرحمهم الله؛ مردان و زنان با ایمان، یار و یاور یکدیگرند، امر به معروف و نهی از منکر می کنند، نماز را برپا می دارند . زکات می پردازند و خدا و رسولش را اطاعت می کنند، و بزودی خدا آنان را مورد رحمت خویش قرار می دهد» (توبه/۷۱). در روایتی از امام صادق (ع) دوری از دنیاطلبی راه درک حلاوت عشق و محبت الهی بیان شده است: «اذا تخلی المؤمن من الدنیا سما و وجد حلاوه حب الله؛ هر گاه مؤمن از دنیا کنار کشد، بلند مرتبه گردد و شیرینی محبت خداوند را دریابد»(۶). همچنین فرمودند: «گاهی دوستی برای خدا و رسول است و گاهی برای دنیا، محبتی که برای خدا و رسول است پاداشش بر خداست و آنچه برای دنیاست اجر و مزدی ندارد»(۷). | 
اگر تمامی انسانها با هر ملیت و هر نژاد و قومی و هر دینی اصول مشترک اخلاقی را بدلیل انسان بودن رعایت نمایند دیگر نباید نگران خیلی از مشکلات فردی و اجتماعی باشیم .
ادامه...
