ریا و نشانه های ریاکاران

نشانه‏هاى ریاکاران:

در حدیثی از امیرمؤمنان على علیه السلام نقل شده است که فرمود:ریا کار چهار علامت دارد:1- اگر تنها باشد اعمال خود را با کسالت انجام مى‏دهد،2-  و اگر در میان مردم باشد بانشاط انجام مى‏دهد،3- هرگاه او را مدح و ثنا گویند بر عملش مى‏افزاید،4- و هرگاه ثنا نگویند از آن مى‏کاهد!» [1]در روایات اسلامى نیز به این مطلب اشاره شده است که اگر انسان عملى انجام دهد و مردم از آن با خبر شوند و از آن مسرور گردد در حالى که انگیزه او از آغاز ارائه به مردم نبوده ضررى به قصد قربت و عمل الهى او نمى‏زند. از اینجا روشن مى‏شود که تشویق نیکوکاران نسبت‏به اعمال صالحى که انجام داده‏اند در یک مجلس عمومى یا در وسائل ارتباط جمعى به این قصد که دیگران نیز به این کار تشویق شوند منع شرعى ندارد، بلکه از کارهائى است که بزرگان همیشه انجام مى‏داده‏اند و اجر و پاداش انجام دهنده کار نیز ضایع نمى‏شود، مشروط به این که انگیزه‏اش از آغاز چنین مطلبى نبوده باشد.

---

4- شرح نهج‏البلاغه ابن ابى الحدید، جلد 2، صفحه 180

نقطه مقابل اخلاص «ریا» است، که در آیات و روایات اسلامى از آن مذمت‏شده است و آن را عاملى براى بطلان اعمال و نشانه‏اى از نشانه‏هاى منافقان و نوعى شرک به خدا معرفى کرده‏اند.ریاکارى تخریب کننده فضائل اخلاقى و عاملى براى پاشیدن بذر رذائل در روح و جان انسانهاست. ریاکارى اعمال را تو خالى و انسان را از پرداختن به محتوا و حقیقت عمل باز مى‏دارد.ریاکارى یکى از ابزارهاى مهم شیطان براى گمراه ساختن انسانهاست.